Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Interakcje farmakologiczne w gabinecie psychiatrycznym – co to takiego?

Mianem interakcji farmakologicznych określa się zachodzące w naszym organizmie reakcje pomiędzy przyjmowanymi substancjami leczniczymi. Reakcje te mogą dotyczyć np. mechanizmów działania leków na nasze komórki. Mówimy wówczas o tzw. interakcjach farmakodynamicznych. Ich efektem może być sumowanie się działania leków, albo – przeciwnie – znoszenie niektórych działań jednego leku przez inny. Skutki takich interakcji mogą być zróżnicowane – niekiedy na przykład dochodzi do nasilenia i przyspieszenia działania terapeutycznego oraz poszerzenia profilu klinicznego leczenia (tj. sytuacji, w której leczenie działa na większą ilość objawów choroby). Interakcje farmakodynamiczne mogą również powodować redukcję działań niepożądanych jednego leku przez inny. Należy jednak pamiętać, że skutek interakcji może być również niekorzystny czy wręcz niebezpieczny – połączenia niektórych leków mogą wiązać się ze zwiększonym ryzykiem poważnych powikłań czy zwiększeniem ilości efektów ubocznych.

Inną formą reakcji pomiędzy lekami są tzw. interakcje farmakokinetyczne. Jest to sytuacja, w której jedna substancja wpływa na metabolizm wątrobowy drugiej – hamując go lub przyspieszając. Skutkiem tego może być wzrost lub spadek stężenia danej substancji we krwi. Efekty tych zjawisk, mogą być korzystne dla Pacjenta lub nie. Na przykład wzrost stężenia leku we krwi na skutek interakcji może wiązać się ze wzrostem jego skuteczności, ale też toksyczności i pogorszeniem tolerancji leczenia. Z drugiej strony spadek stężenia leku może spowodować zmniejszenie nasilenia działań niepożądanych, ale też utratę skuteczności leczenia. Interakcje mogą również zachodzić na poziomie wchłaniania z przewodu pokarmowego, gdzie drugi lek lub substancja może np. utrudniać to zjawisko i tym samym zmniejszać tzw. biodostępność innego leku. Kolejnym miejscem interakcji są białka osocza krwi – duża ilość leków jest transportowana do naszych komórek przez krew w postaci połączeń z białkami. Zdarza się, że jeden lek wypiera inny z takich połączeń co zwiększa jego tak zwaną frakcję wolną (tj. nie związaną z białkami) co może skutkować pojawieniem się działań niepożądanych lub toksyczności. Interakcje mogą również zachodzić na poziomie nerek, gdzie jedna substancja może upośledzać wydalanie innej z moczem, co również skutkuje zwiększeniem poziomu tej drugiej w naszym organizmie.

Należy pamiętać że zjawisko interakcji dotyczy nie tylko połączeń leków. Na działanie, stężenie, wchłanianie, skuteczność i tolerancję leków jakie przyjmujemy mają również wpływ: preparaty ziołowe (np. żeń-szeń, wyciąg z miłorzębu, wyciąg z dziurawca i wiele innych), produkty żywnościowe (np. sok z grejpfruta, czy napoje zawierające duża dawkę kofeiny), leki kupowane bez recepty (np. preparaty złożone służące do leczenia przeziębienia i innych infekcji dróg oddechowych), a także palenie tytoniu czy marihuany. Z tego względu w trakcie wizyty u lekarza konieczne jest poinformowanie go o wszelkich lekach, preparatach, ziołach i używkach jakie stosujemy. Ma to szczególnie istotne znaczenie również w gabinecie lekarza psychiatry ze względu na to, że leczenie psychiatryczne może w chodzić w liczne interakcje (korzystne lub niekorzystne) z wyżej wymienionymi substancjami.

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:
Przeczytaj również:

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica