Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Patologiczne objadanie się

Co to jest patologiczne objadanie się?

Patologiczne (kompulsywne/nadmierne) objadanie się (binge eating disorder) – jest formą zaburzeń odżywiania się, która od stosunkowo niedawna jest przedmiotem zainteresowania badaczy i klinicystów.

Amerykańskie towarzystwo psychiatryczne opracowało kryteria tego zaburzenia dopiero 1994 roku, a obowiązująca w Polsce i reszcie Europy międzynarodowa klasyfikacja chorób ICD-10, w ogóle nie zawiera szczegółowej definicji i kryteriów tego częstego i mogącego prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych problemu (w klasyfikacji ICD-10 patologiczne objadanie się należy do tak zwanych innych, nieokreślonych zaburzeń odżywiania się – kod F50.9). Szacuje się że rozpowszechnienie patologicznego objadania się w populacji ogólnej waha się w granicach od 0,7 do 4,3%. Zaburzenie to 1.5 razy częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Może ono stanowić izolowaną jednostkę jak i współwystępować z innymi zaburzeniami psychicznymi (takimi jak: zaburzenia afektywne, fobia społeczna, zaburzenia osobowości, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, inne zaburzeniami odżywiania się, zaburzeniami kontroli impulsów itp.). Na uwagę zasługuje bardzo wysoki odsetek występowania patologicznego objadania się u osób cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową oraz depresję atypową. W zależności od badań od 11 do 38% pacjentów z diagnozą choroby dwubiegunowej spełnia kryteria patologicznego objadania się. Z tego względu każda osoba z rozpoznaniem patologicznego objadania się powinna być poddana procesowi diagnostycznemu w kierunku wykluczenia lub potwierdzenia u niej obecności zaburzeń afektywnych.

Rozpoznanie patologicznego objadania się

W tabeli przedstawiono kryteria DSM-IV rozpoznawania patologicznego (nadmiernego) objadania się.

  1. Nawracające epizody objadania się rozumianego jako:

    • jedzenie ilości jedzenia znacznie większej niż ta, która przez większość ludzi uznawana jest za normalną w podobnych okolicznościach i w tym samym czasie co objadająca się osoba (jedzenie może przedłużać się nawet do kilku godzin),
    • w trakcie jedzenia pojawia się uczucie utraty kontroli nad ilością oraz typem konsumowanych produktów.
  2. Epizody objadania się/nadmiernego spożywania pokarmów spełniają co najmniej trzy z poniższych kryteriów:

    • jedzenie aż do osiągnięcia uczucia niekomfortowej, nadmiernej pełności,
    • spożywanie dużej ilości jedzenia nawet jeśli nie jest się głodnym,
    • jedzenie szybciej niż jest to uznawane za normalne,
    • jedzenie w samotności ze względu na zakłopotanie, skrępowania objadaniem się,
    • poczucie winy, spadku nastroju, uczucie wstrętu, obrzydzenia po epizodzie objadania się,
    • uczucie cierpienia i dyskomfortu związane z problemem objadania się,
    • pojawianie się objadania co najmniej 2 razy w tygodniu, przez co najmniej 6 miesięcy,
    • brak objawów typowych dla innych zaburzeń odżywiania się, a mających na celu neutralizację nadmiernej ilości przyjętych kalorii, takich jak przeczyszczanie się (wymioty, biegunki itp.) oraz nadmierne ćwiczenia fizyczne.

Konsekwencje patologicznego objadania się

Patologiczne objadanie się może prowadzić do nadwagi i otyłości, ze wszystkimi ich konsekwencjami zdrowotnymi takimi jak: zaburzenia tolerancji glukozy, cukrzyca, zespół metaboliczny, nadciśnienie i choroby serca. Ponadto osoby z nadmiernym objadaniem się cierpią często z powodu zaniżonego poczucia własnej wartości, braku pewności siebie w kontaktach z ludźmi, mogącymi być źródłem objawów depresyjnych i problemów z funkcjonowaniem społecznym.

Leczenie patologicznego objadania się

Leczeniem patologicznego objadania się zajmują się różni specjaliści, często ze sobą współpracując: psychiatra, psycholog, psychoterapeuta, dietetyk itp. Stosuje się leki przeciwdepresyjne, inne leki psychotropowe (np. leki przeciwpadaczkowe), psychoterapię poznawczo-behawioralną oraz behawioralną, a także inne metody terapeutyczne i regulacje dietetyczne. Rokowanie w przypadkach patologicznego objadania się jest lepsze niż w przypadku innych zaburzeń odżywiania się. Remisję osiąga 50-80% pacjentów poddanych leczeniu.

Opracował dr hab. n. med. Marcin Siwek

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:
Przeczytaj również:
Emocjonalne jedzenie
Emocjonalne jedzenie
29 maja 2022

Odżywianie się  jest jedną z podstawowych czynności umożliwiającej nam życie, bowiem jedzenie pozwala nam utrzymywać procesy biologiczne organizmu. Jedzenie,... »

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica