Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Hiponatremia – możliwe powikłanie leczenia przeciwdepresyjnego

Leczenie depresji jest często procesem długotrwałym – w przypadku pierwszego jej epizodu przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych powinno trwać od kilku do kilkunastu miesięcy. Natomiast u pacjentów z depresją nawracającą farmakoterapia trwa wiele lat albo też (w zależności od indywidualnej sytuacji i zaleceń lekarza) jest ona prowadzona bezterminowo. Takie długotrwałe stosowanie leków przeciwdepresyjnych najczęściej jest bezpieczne, może jednak niekiedy wiązać się z występowaniem różnorakich zmian w organizmie. W większości przypadków nie są one groźne, ale istnieje ryzyko rozwoju komplikacji. Przykładem tego może być zespół nieprawidłowego uwalniania hormonu antydiuretycznego (ADH, inaczej: wazopresyny). Nadmierne wydzielanie ADH pociąga za sobą zatrzymywanie wody w organizmie, przy jednoczesnym wydalaniu jonów sodu, niekiedy skutkując spadkiem stężenia tego jonu we krwi, nazywanego hiponatermią. Stan ten może narastać powoli i początkowo powoduje z reguły bardzo nieswoiste objawy (np. nawracające bóle i zawroty głowy, męczliwość, mdłości, biegunki). Natomiast hiponatremia znacznego stopnia wiąże się z rozwojem niebezpiecznych objawów neurologicznych i zaburzeń świadomości (np. drgawki, dezorientacja, pobudzenie, ślinotok, niezborność ruchów, śpiączka itp.).

Hiponatremia rozwijająca się po lekach przeciwdepresyjnych, jest najczęściej efektem kumulacji licznych czynników ryzyka. Należą do nich m.in.:

  • mechanizm działania leku przeciwdepresyjnego (ryzyko dotyczy zwłaszcza inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny oraz serotoniny i noradrenaliny),
  • liczne poważne choroby somatyczne (np. cukrzyca, zaburzenia czynności tarczycy, przewlekła obturacyjna choroba płuc, niewydolność nerek),
  • czynniki środowiskowe (np. wysoka temperatura otoczenia),
  • czynniki związane z samym pacjentem (płeć żeńska, starszy wiek, wyjściowe niskie stężenie sodu we krwi, ciąża),
  • stosowanie innych leków (np. diuretyki tiazydowe, leki przeciwpadaczkowe – głównie karbamazepina, leki przeciwpsychotyczne, niesterydowe leki przeciwzapalne i inne).

Z powyższych względów ważne jest aby pacjenci (zwłaszcza w wieku starszym, z innymi niż psychiatryczne chorobami i biorący w związku z nimi różne leki) informowali lekarza psychiatrę o pojawianiu się niepokojących i nieustępujących lub szybko narastających objawach fizykalnych. U tych pacjentów konieczne jest również regularne sprawdzanie stężenia sodu we krwi.

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:
Przeczytaj również:
Co to jest somatyzacja?
Co to jest somatyzacja?
31 grudnia 2021

Definicja pojęcia somatyzacji Termin somatyzacja wywodzi się z języka greckiego (somatikos – cielesny, związany z ciałem). Oznacza tendencję do doświadczania i... »

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica