Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Priapizm – rzadkie ale potencjalnie groźne powikłanie leczenia psychotropowego

Priapizm to nadmiernie wydłużająca się erekcja (wzwód prącia), trwający zwykle ponad 4 godziny i niezwiązana ze stymulacją, czy  fantazjami seksualnymi. Priapizm jest zjawiskiem rzadkim,  a jego rozpowszechnienie szacuje się na 0,5-0,9 przypadków/100 000/rok. Należy jednak podkreślić, że prawdopodobnie  znacząca część przypadków pozostaje niewykryta. Prawdopodobnie duża część pacjentów nie szuka pomocy medycznej np. z powodu zakłopotania  lub samoistnego ustąpienia erekcji. Wyróżnia się kilka podtypów priapizmu, ale priapizm indukowany farmakoterapią prawie zawsze należy do tzw. podtypu ischemicznego (niedokrwienny). Priapizm ischemiczny jest nagłym przypadkiem medycznym i wymaga natychmiastowej interwencji zarówno ze względu na silny ból, jak i ryzyko zajścia nieodwracalnych zmian w prąciu, prowadzących do utraty zdolności do erekcji. Aby nie doszło do takich zmian konieczne jest zgłoszenie się do placówki medycznej (np. na SOR) w czasie kilkudziesięciu (maksymalnie 48-72 godzin) od wystąpienia powikłania. A im wcześniej podjęte zostaną stosowne działania medyczne (najczęściej – aspiracja krwi z ciał jamistych prącia) tym mniejsze ryzyko utraty zdolności erekcji.

Nawet około 50% przypadków priapizmu indukowanego lekami jest wiązanych ze stosowaniem leków przeciwpsychotycznych. Zdecydowanie rzadziej stanowi on powikłanie stosowania niektórych leków przeciwdepresyjnych (trazodon, inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny, bupropion), czy leków służących do leczenia ADHD (atomoksetyna, metylofenidat).

Ryzyko priapizmu wzrasta w przypadku kombinacji z innymi lekami lub substancjami zwiększającymi jego wystąpienie (np. alfa1-blokery stosowane w leczeniu przerostu prostaty, heparyna, narkotyki, takie jak: kokaina, MDMA, marihuana) oraz przy współwystępowaniu niektórych chorób somatycznych (np. anemia sierpowata, uszkodzenie rdzenia kręgowego, zaburzenia krzepnięcia). Rzadkie przypadki priapizmu mają również związek z ukąszeniem przez pająki – czarną wdowę lub wałęsaka brazylijskiego.

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica