Dzień dobry. Mam w rodzinie osobę z urojeniami przesladowczymi. Jak rozmawiać z taką osobą, która… …

Panie Marcinie,

Urojenia to fałszywe przeświadczenia, które są niepodatne na logiczne argumenty. Z urojeniami związane są bardzo nasilone emocje, co utrudnia (a często uniemożliwia) racjonalną dyskusję na ich temat. Osoba doświadczająca urojeń może czuć się atakowana, niezrozumiana, odtrącona podczas próby wytłumaczenia jej, że się myli. Osoba doświadczająca urojeń prześladowczych cierpi i odczuwa lęk. Niestety, często nie potrafi w stanie chorobowym kontrolować złości. Próby rozmów mogą być trudne, być testem cierpliwości dla rodziny. To bardzo ważne, że szuka Pan sposobu dotarcia do swojej krewnej lub krewnego. Najważniejsze, aby ta osoba czuła, że pomimo różnicy zdań jest szanowana, kochana i może zwrócić się o pomoc, a także być wysłuchana mimo wszystko. Zwroty, które nie będą pomocne, to zwroty oceniające, krytykujące osobę („Ty jesteś…”), wyśmiewające („Nawet dziecko wie…”), kategoryzujące („To jest chore, nienormalne”). Można mówić wprost, że nie uważa Pan tak, jak ta osoba, czy takie myśli nie przychodzą Panu do głowy. Można zwrócić uwagę, że różne myśli przychodzą nam do głowy i nie wszystkie są zgodne z faktami. Może być tak, że ta osoba będzie chciała przekonać, przedstawić argumenty, które częściowo będą uzasadnione i zrozumiałe z perspektywy jej historii. Nie znaczy to jednak, że powinniśmy się z tym zgadzać, ale możemy wysłuchać, dopytać. Czasem zamiast skupiać się na podważaniu urojeń dowodami i faktami ważniejsze jest, aby zwrócić uwagę na to, co osoba z urojeniami czuje i okazać współczucie wobec odczuwanego cierpienia, które po drugiej stronie jest bardzo realne. Ważne, aby być pomimo wszystko obecnym w życiu tej osoby, aby czuła, że może liczyć na bliskich i spędzać czas (jeśli to możliwe) tak jak przed urojeniami. Ważne, aby niezbędna pomoc specjalistyczna (szpital psychiatryczny, wizyta u psychiatry) była przedstawiana w rozmowach jako szansa na lepsze samopoczucie, regenerujący sen, większy spokój, a nie jak kara za wypowiadanie swoich myśli.