Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Profilaktyka uzależnienia od alkoholu

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje na trzy ważne obszary oddziaływań profilaktycznych w ramach przeciwdziałania uzależnieniom od alkoholu (uniwersalne, selektywne, ukierunkowane). Podział ten uzależniony jest od grupy odbiorców i rodzaju przekazywanego oddziaływania.

Oddziaływania uniwersalne

Adresowane są do wszystkich osób w danej grupie społecznej:

  • zakazy dotyczące używania alkoholu, na przykład w miejscy pracy, w akademikach, w innych miejscach użyteczności publicznej,
  • przepisy i regulacje prawne, np. karanie za jazdę pod wpływem alkoholu, karanie opiekunów dzieci będących pod wpływem alkoholu,
  • kampanie informacyjne dotyczące: powstrzymywania kierowców będących pod wpływem alkoholu i nie podróżowania wspólnie z nimi, korzystania z innych środków lokomocji wybierając się na imprezy, którym towarzyszy alkohol,
  • programy edukacyjne dotyczące: wysokiej szkodliwości alkoholu spożywanego przez kobiety ciężarne, kierowców, sprzedawców alkoholu, nastolatków mogących ulegać presji koleżeńskiej, nauczycieli i opiekunów, którzy w swojej pracy spotykają nastolatków i rodziny narażone na ryzyko nadużywania,
  • warsztaty i szkolenia wzmacniające czynniki chroniące przed uzależnieniem i redukujące wpływ czynników ryzyka nadużywania alkoholu, szczególnie zajęcia podnoszące poziom kompetencji społecznych.

Strategie selektywne

Adresowane do osób będących w grupie ryzyka:

  • prowadzenie zajęć edukacyjnych, warsztatowych pomagających identyfikować trudności psychologiczne, społeczne oraz szkolenia podnoszące umiejętności psychospołeczne,
  • programy adresowane do osób będących w grupie ryzyka:
    – osoby z rodzin, w których dochodziło do nadużywania alkoholu i do zachowań przemocowych;
    – osoby będące po pierwszych ryzykownych zachowaniach związanych z nadużywaniem;
    – środowiska społeczne, takiej jak studenci, kibice, zawody o wysokim poziomie narażenia na czynniki stresogenne (służby pomocowe, lekarze, policjanci, żołnierze);
    – członkowie rodziny doświadczonej chorobami psychicznymi;
    – osoby doświadczające dolegliwości związanych np. z depresją, chorobą afektywną dwubiegunową, schizofrenia, zaburzeniami osobowości,
    – osoby wychodzące z ośrodków odosobnienia (np. zakłady karne, zakłady poprawcze, zamknięte oddziały lecznicze).

Strategie ukierunkowane

na osoby, które doświadczyły problemów związanych z nadużywaniem:

  • spotkania konsultacyjne z lekarzem, psychologiem, terapeutą, pracownikiem socjalnym,
  • identyfikowanie czynników ryzyka (w środowisku, w stylu życia) prowadzących do nadużywania i przeciwdziałanie występowaniu tych czynników (stosowanie strategii ochronnych),
  • poszerzanie świadomości ryzyka problemu,
  • praca nad przekonaniami dotyczącymi alkoholu i picia,
  • wzmacnianie indywidualnych czynników chroniących:
    – wzmacnianie samooceny,
    – wzmacnianie wewnętrznej motywacji,
    – zmiana stylu życia,
    – poprawa relacji interpersonalnych,
    – podnoszenie poziomu inteligencji emocjonalnej,
    – rozwój umiejętności radzenia sobie z emocjami prowadzącymi do nadużywania,
    – poszukiwanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych,
    – unikanie sytuacji wyzwalających używanie alkoholu,
  • wzmacnianie dotychczasowych korzystnych sposobów radzenia sobie.

Rodzaj stosowanej strategii profilaktyki powinien uwzględniać wiele różnych czynników:

  • Odpowiednie zaadresowanie programu profilaktycznego. Zaadresowanie pełnej strategii ukierunkowanej do osób, szczególnie uczniów, którzy nie mieli styczności z alkoholem, może wywołać niekorzystny efekt nadmiernego zainteresowania. Natomiast adresowanie strategii uniwersalnych do osób, które nadużywają alkoholu z dużym prawdopodobieństwem spowoduje odrzucenie i zdewaluowanie tych informacji przez uczestników programu. Najczęstszym problemem w realizacji programów profilaktycznych, szczególnie w szkołach gimnazjalnych, jest rodzaj grupy docelowej. W klasie objętej jednym programem profilaktycznym znajdują się z reguły uczniowie przynależni do dwóch lub nawet trzech różnych grup (osoby przed inicjacją, po inicjacji lub z rodzin problemowych oraz osoby nadużywające), gdzie każda z tych grup powinny być objęta oddziaływaniem zupełnie innej strategii.
  • Programy powinny mieć zbadana podstawę naukową, przyznaną rekomendację i certyfikację.
  • Najskuteczniejsze programy polegają na systemowym podejściu (objęcie profilaktyką wszystkich osób z otoczenia grupy ryzyka (kolegów, nauczycieli, wychowawców, rodziców i innych opiekunów uczniów).
  • Odpowiednie przygotowanie interwencyjne i motywacyjne opiekunów, rodziców i nauczycieli.
  • Programy posiadające co najmniej 100-150 godzin szkoleniowych, podlegających specjalistycznej superwizji.
  • Badanie potrzeb danej grupy i ewaluacje skuteczności po zakończeniu programów.
  • Popularyzowanie zdrowego stylu życia oraz wzmacnianie kompetencji społecznych.
  • Dbałość o zbudowanie dobrych relacji opartych na zaufaniu wobec osób, które mogą udzielić wsparcia i pomocy, w środowisku objętym profilaktyką.

Opracował: mgr Cezary Barański

Przeczytaj również:
Głód alkoholowy
Głód alkoholowy
7 maja 2022

Czym jest głód alkoholu? Głód alkoholowy jest jednym z objawów zespołu  uzależnienia od alkoholu i opisuje się go jako „silne pragnienie lub przymus... »

Samoocena Dorosłych Dzieci Alkoholików
Samoocena Dorosłych Dzieci Alkoholików
22 marca 2022

Co to jest samoocena? Samoocena (określana również jako poczucie własnej wartości lub samowartościowanie) dotyczy podstawowych odczuć dotyczących różnych... »

Dlaczego nie wolno pić alkoholu w ciąży?
Dlaczego nie wolno pić alkoholu w ciąży?
28 lutego 2022

Wiadomo, że używanie alkoholu w czasie ciąży może być szkodliwe dla dziecka. Jednak nie jest jednoznacznie określone i zbadane jaka ilość alkoholu wypijanego w... »

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica