Specjalistyczny ośrodek pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i psychiatrycznej.

Zdrowie psychiczne opiekunów pacjentów chorych na nowotwór złośliwy

Obecność poważnej, przewlekłej choroby somatycznej, wiążącej się z bólem, inwalidztwem, koniecznością opieki lub pielęgnacji, czy perspektywą bliskiego schyłku życia, staje się źródłem cierpienia oraz ryzyka rozwoju depresji i innych zaburzeń psychicznych nie tylko u samego chorego. Rosnąca liczba doniesień naukowych wskazuje, że obciążenie wynikające z tego typu sytuacji w sposób poważny oddziałuje również na opiekunów ciężko chorego pacjenta. W jednym z badań opublikowanych w 2017 roku (autorstwa Ayabakan-Cot D i wsp.; Journal of Balkan Union of Onkology), obejmującym 150 opiekunów (głównie krewnych) pacjentów cierpiących na nowotwory złośliwe, 58% badanych osiągnęło w Inwentarzu Depresji Becka (BDI) (patrz: Skala Depresji Becka) wyniki sugerujące obecność depresji, z czego u 33,4% punktacja BDI wskazywała na nasilenie umiarkowane lub ciężkie objawów depresyjnych. Ponadto nasilenie depresji było skorelowane ze znaczącym spadkiem jakości życia. W kolejnym badaniu z 2017 roku (autorstwa: Trevino i wsp.; Psychooncology) analizie poddano 540 opiekunów pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową i 9282 osób z populacji ogólnej. Wykazano, że osoby opiekujące się swoimi bliskimi chorymi na raka odznaczały się – w porównaniu do populacji ogólnej: ponad 7 razy większym prawdopodobieństwem diagnozy pierwszego epizodu depresji, 3 razy wyższym ryzykiem występowania zespołu lęku uogólnionego oraz 2,5 raza częściej cierpiały na współwystępowanie depresji i lęku uogólnionego. Z kolei w przeglądzie systematycznym badań dotyczących zaburzeń snu, przeprowadzonym przez  Maltby i wsp. (2017, Pallitive and supportive care), aż u 72% opiekunów pacjentów z zaawansowanym nowotworem złośliwym, występowały zaburzenia snu o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego, a średni czas snu ulegał redukcji o około 44%.

Dane te pokazują, że zdrowie psychiczne osób zajmujących się swoimi bliskimi, cierpiącymi na raka, powinno być monitorowane i – jeśli jest to uzasadnione – objęte należytą diagnostyką oraz opieką specjalistyczną psychologa lub psychiatry. Smutek, anhedonia (patrz: Anhedonia), zmęczenie, lęk czy bezsenność (patrz: Leczenie bezsenności) nie powinny być traktowane wyłącznie jako zrozumiała i nieunikniona reakcja na trudną sytuację życiową, wynikającą z ciężkiej choroby w rodzinie. W przypadku przewlekania się lub nasilania, mogą być one objawami rozwijających się zaburzeń psychicznych, które można i trzeba skutecznie leczyć, aby nie stawały się źródłem dodatkowego cierpienia i niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych i życiowych.

dr hab. n. med. Marcin Siwek, prof. UJ

Doktor habilitowany nauk medycznych, specjalista psychiatra. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kierownik Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii UJ CM; Zastępca Kierownika Oddziału… »

Inne artykuły:
Przeczytaj również:
Czym jest inteligencja emocjonalna?
Czym jest inteligencja emocjonalna?
31 maja 2022

Świadome korzystanie z emocji jako źródła informacji o sobie i świecie, jest jednym z podstawowych elementów inteligencji emocjonalnej. Może ona poprawić relacje... »

Co to jest somatyzacja?
Co to jest somatyzacja?
31 grudnia 2021

Definicja pojęcia somatyzacji Termin somatyzacja wywodzi się z języka greckiego (somatikos – cielesny, związany z ciałem). Oznacza tendencję do doświadczania i... »

Dane do przelewu krajowego:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
96 8112 0008 0008 9281 2000 0010

Dane do przelewu zagranicznego w EUR:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
62 8112 0008 0008 9281 2000 0040

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica

Dane do przelewu zagranicznego w USD:

NZOZ Centrum Dobrej Terapii
ul. Zygmunta Miłkowskiego 9/U3, 30-349 Kraków

Nr rachunku bankowego:
83 8112 0008 0008 9281 2000 0050

Bank Spółdzielczy w Brzeźnicy
ul. Kalwaryjska 5, 34-114 Brzeźnica